|
|
У чэрвені 1941 -га...
3 успамінаў былога партызана Л. М.
Манкевіча
Была сонечная
нядзельная раніца. Толькі не радаваліся ей людзі: ужо было
вядома, што на краіну па-драпежніцку напаў вораг. У другой
палове дня 22 чэрвеня ў Доме культуры пачаўся сход
партыйна-гаспадарчага актыву раёна. Нам, вучням старэйшых класаў,
даручылі ахоўваць будынак. «Сачыць за абстаноўкай, незнаёмымі
падазронымі людзьмі, а таксама за небам», — так інструктаваў наш
ваенрук.
Не прайшло і
паўгадзіны, як у небе не вельмі высока праляцелі некалькі
самалётаў з чорнымі крыжамі на крылах. Над Любанню яны
развярнуліся і накіраваліся назад. Праз некаторы час у баку
Слуцка пачуліся ўзрывы скінутых з самалётаў бомб. Так да нас
увачавідкі прыйшла вайна...
Пасля сходу на плошчы адбыўся мітынг. Ваенком аб'явіў аб
усеагульнай мабілізацыі. Многія жыхары Любані адразу запісваліся
добраахвотнікамі ў Чырвоную Армію. Тых, хто па ўзросту не
трапляў пад прызыў, збіралі ў райкоме камсамола. Мы даведаліся,
што з камсамольцаў і моладзі раёна фарміруецца знішчальны
батальён. Многія мае сябры — Баляслаў Куркевіч, Уладзімір
Лукоўскі, Андрэй Раменчык, Уладзімір Нізкі, Уладзімір Раменчык
сталі яго байцамі. Потым да іх далучыліся Эдуард Драгун, Яўген
Труль, Лагун, Зайцаў і многія іншыя ўчарашнія школьнікі.
На нас
ускладвалася задача ахоўваць масты цераз Арэсу, магазіны і
склады. Неслі вартавую службу каля будынкаў райкома партыі і
райвыканкома. Праз некалькі дзён з Любані эвакуіраваліся амаль
усе ўстановы, прадукты са складаў і магазінаў перададзены часцям
Чырвонай Арміі.
Баі ў тыя
першыя тыдні вайны ішлі ў раёне Слуцка і Старых Дарог. Вораг да
пары да часу не наведваўся ў Любань. Варожы гарнізон стаў тут
толькі ў канцы жніўня. Некаторыя любанцы падаліся служыць у
паліцыю. Сярод іх былі партызанскія сувязныя, патрыёты Валодзя
Раменчык, Сяржанін, Гідрановіч і іншыя.
Чырвонаармейцаў з разгромленых ворагам часцей праходзіла ў тыя
дні многа. Людзі чым маглі дапамагалі ім, давалі прадукты,
цывільную вопратку, праводзілі на ўсход. Разам з акружэн цамі
пайшлі многія нашы сябры — Труль, Нізкі, Драгун. Пайшоў з групай
чырвонаармейцаў і я. У Гомелі звярнуўся ў ваенкамат, каб мяне
накіравалі на фронт. Просьба была задаволена, мяне залічылі ў
спецыяльную групу, якая павінна была займацца арганізацыяй
партызанскай барацьбы паміж Барысавам і Мінскам. Потым групу
перадалі ў асобны батальён 232-й стралковай ды візіі, якая
абараняла Чарнігаў, Прылукі, Палтаву. У кастрычніку часць, у
якой я служыў, трапіла ў акружэнне і была разбіта. Я вярнуўся ў
Любань. Па дарозе сустрэў партызан з атрада М. М. Розава.
Далейшы ўдзел у барацьбе з ворагам прымаў у радах народных
мсціўцаў.
да зместу |
|
