|
Ледзь жывым не пахавалі
Ішоў ужо апошні бой на беларускай зямлі. Яшчэ крыху - і
вораг будзе выкінуты за межы краіны. Брэст адзін з першых прыняў на
сябе варожы ўдар і адным з апошніх быў ачышчаны ад нямецкай навалы.
Крэпасць яшчэ памятала сваіх былых абаронцаў, а яе каменныя пліты
зноў прапітваліся крывёю савецкіх салдат. Адным з іх быў і наш
зямляк радавы Чырвонай Арміі Васіль Літошка. Як радасна было ад
адчування таго, што больш Айчына не запалае пажарамі, а зямля не
будзе ўздрыгваць ад бомбавых удараў. Толькі ў памяці застаўся час
цяжкага адступлення, калі кавалак за кавалачкам аддавалі тэрыторыю
Савецкага Саюза. Наперадзе ўжо бачыўся канец гэтай праклятай вайны.
Пасля Брэста І-шы Украінскі, дзе
праходзіла служба Васіля Паўлавіча, накіраваўся на вызваленне
суседняй Польшчы. Ужо ў студзені сорак пятага фарсіравалі Віслу.
Бесперапынная артпадрыхтоўка працягвалася, здавалася, бясконца.
Галава гудзела, вушы закладвала так, што не чуваць было нават
уласных слоў. Стомленыя, знясіленыя яны ў ледзяной вадзе
пераправіліся такі на той бераг. Амаль без адпачынку, салдаты зноў
пайшлі ў наступленне.
Наперадзе стаяла Варшава, акупіраваная немцамі. 3 таго
бою Васіль Паўлавіч у строй ужо не вярнуўся. Шалёная куля зачапіла
яго, прайшла навылет праз бакі, між рабрын, напрыканцы першага дня
бітвы за польскую сталіцу. Тады ж яго выкрэслілі з кнігі жывых, і
запісалі ў лік мёртвых. Пахавальная брыгада вынесла яго з поля разам
з тымі, каго аддавалі зямлі назаўсёды. Яго чакала страшная доля быць
зажыва засыпаным зямлёй. Васіля Паўлавіча выратаваў такі ж просты
салдат: ён заўважыў лёгкае варушэнне рукой раненага. Больш за
паўсутак заставаўся Літошка без медыцынскай дапамогі, згубіў шмат
крыві, знаходзіўся ў непрытомным стане, аднак сэрца яго яшчэ білася.
3 брацкай магілы яго забралі ў шпіталь. Прага да жыцця была
настолькі моцнай, а паміраць, калі бачны быў канец вайны, так не
хацелася, што рэабілітаваўся радавы хутка. Аднак на перадавую ён ужо
не вярнуўся, быў звольнены ў запас па раненню. Так 14 студзеня стаў
другім днём нараджэння Васіля Паўлавіча, пра які заўсёды нагадваюць
шрамы ад кулявых раненняў між рабрын. Многае ўжо сцерлася з памяці,
ды пра тое, як зазірнуў у вочы кастлявай, былы чырвонаармеец Літошка
не забудзе ніколі.
НА ЗДЫМКУ: павіншаваць ветэрана са святам прыехалі раённы ваенны
камісар М.А. ЖУК і старшыня Рачэнскага сельвыканкома С.В. ШВЕД.
С. Крывальцэвіч.Голас
Любаншчыны. - 2009 №101
Да зместу
|
|