|
3 герояў — у ворагі...
Пракоп Адзярыха быў адным з тых першых камунараў, якія
разам з Эмануілам Модзіным, Фёдарам Коўрыкам, Цімафеем Смірновым,
Паўлам Калыска і іншымі прыйшлі ў 1927 г. на Мар'інскае балота,
каб будаваць там камуну, ладзіць новае жыццё. Гэта пра яго пісаў
Янка Купала ў паэме «Над ракой Арэсай»:
Да саўгаса «Сосны»
Па балоце — рэйкі, —
Гэта ад камуны
Йдзе вузкакалейка.
Правялі ўдарна
Па даўгім абшары
Зімою мінулай
Яе камунары...
Строіў Адзярыха
Для працоўных масаў —
Чырвонаармеец
Адстаўны да часу.
Не вучыўся ў ВТУЗах.
Не быў інжынерам,
Камунар быў толькі,
На аўто шлях мерыў...
Па ўсіх правілах інжынернай навукі праклаў самавук
Пракоп Адзярыха чыгунку па дрыгвяністым балоце. Камісія, якая
прыехала прымаць работу, не давала веры: без спецыялістаў, без
навуковых разлікаў выканана складаная і адказная работа! Але па
вузкакалейцы ішлі цягнікі — і гэта была рэальнасць...
Уся справа ва ўмелых і надзвычай працавітых руках
камунараў, якім на пракладцы вузкакалейкі задаваў тон Пракоп
Адзярыха. Адзярыхі прыехалі ў Камуну з-пад Слуцка, калі пачулі
пра саўгас, загарэліся жаданнем будаваць яго. У малазямельнага
селяніна Пятра Адзярыхі было трое сыноў: Пракоп, Адам і Васіль,
а таксама дачка Ефрасіння. Пракоп праславіўся ў камуне сваёй
шчырасцю і адданасцю ў рабоце, працавітасцю і кемлівасцю. У яго
сапраўды быў талент у любой рабоце. Васіль быў ваенным лётчыкам,
ім ганарылася ўся Камуна. Ён згарэў на сваім самалёце ў першыя
дні вайны. Адам разам з сваёй маладой жонкай Алёнай былі
трактарыстамі, прафесія іх на той час лічылася вельмі пачэснай і
ганаровай... Загінуў Адам Адзярыха ў 1941 г., абараняючы Маскву.
Трагічны лёс выдаўся герою купалаўскай паэмы Пракопу
Адзярысе. Па ілжываму даносу ён быў арыштаваны ў 1937 г. і
бясследна знік у гулагаўскіх засценках... Сыны яго, Іван і
Канстанцін, застаўшыся сіротамі, хапілі нямала ліха ў дзяцінстве,
а пасталеўшы, працавалі на тых палях, што адваёўваў у багны іх
бацька. Дачка Пракопа Ніна ў гады вайны была сувязной
партызанскага атрада на Любаншчыне.
...Адзярыхі, як і ўсе лепшыя сыны айчыны, аддалі жыццё
за радзіму з верай у яе будучыню...
В. Ф. Рыгораў
Да зместу |
|