Ад
даўніх часоў да рэвалюцыі 1917 года
Ветры гісторыі над Любаншчынай Засяленне
Паарэсся людзьмі, хутчэй за ўсё, адбывалася ў сярэднім каменным
веку (мезаліце). Да гэтага перыяду адносіцца комплекс
археалагічных знаходак каля в. Азярное. На адным з раздуваў
стаянкі Азярное...
>>>>>
У час першых княжанняўНа
тэрыторыі Любаншчыны захавалася 12 курганных груп (да нядаўняга часу
іх было больш 20). Найбольш верагодна, што яны пакінуты дрыгавіцкім
насельніцтвам...>>>>>
У Вялікім княстве Літоўскім і Рэчы
Паспалітай
У канцы
верасня, так і не ўзяўшы горад, армія Трубяцкога вымушана была
зняць аблогу і праз Любань адступала на ўсход. Многія вёскі былі
абрабаваны. У сваім завяшчанні ўладальніца маёнтка Ямінск...>>>>>
Баронячы волю і годнасць
Адной з найболыш гераічных старонак
паўстання быў рэйд атрада Стэфана Грабоўскага ў жніўні 1794 г. па
Міншчыне. Месцам трагічнага канца дзёрскага і адчайнага паходу сталі
берагі Арэсы пад Любанню...>>>>>
Шкляная мануфактура ва Урэччы
Урэчча было
выбрана месцам размяшчэння шкляной мануфактуры невыпадкова:
«изобилие леса и... глины для тиглей или плавильных горшков, а
также изрядного песку, нужного для стекла»...>>>>>
Стекольная мануфактура в Уречье
«Сведения о промышленности Белоруссии».Завод сей устроен в
1738 г. кн. Анною из князей... Радзивиллов на образец фабрики
королевской Саксонской и гуты Фридрихштадтской по поводу изобилия
леса и хорошей доброты глины для тиглей или плавильных горшков...>>>>>
Материалы для географии и статистики
России,
Белорусы обыкновенно
среднего роста, но в лесных уездах преобладает население выше
среднего роста. Волосы по большей части русые, походка не спешная,
скорее ленивая. Деревни строятся преимущественно...>>>>>
На палессі (Уладзіслаў Сыракомля)
Сярод багнаў і бораў, На пясочку на рыжым Села вёска ў пакоры, Як убогі пад крыжам...>>>>>
У складзе Расійскай імперыі
Найболыную
частку сельскага насельніцтва складалі былыя памешчыцкія сяляне.
Паводле «Палажэння 19 лютага» былыя прыгонныя сяляне маглі на пэўных
умовах набыць частку зямлі ў памешчыка...>>>>>
Инвентарь имений 1844 г. Слуцкого и
Бобруйского уездов
Имение Бояничек, помещик Нолькен
Работоспособных — 64; 30 муж., 34 жен.
Земля: усадебная — 50 десятин...>>>>>
Карта частккі
Любаншчыны выдання 1860 года
Ведомость о заводах, принадлежащем кн. Витгенштейну, 1885 г.
1. Производится хлебного вина — 7400 ведер в год на сумму 5400
руб.
2. Имеется: паровых котлов — 1,водяных
двигателей — 1
3. Число рабочих — 7...>>>>>
Из сборника «Волости и важнейшие
селения европейской России.» (1886 г.)
Список важнейших селений
Заболотская волость: Заболотье, село, дв. 25, жит. 276, церк.
правосл.; Закальная, дер., дв. 69, жит. 599; Любань.мест., при р.
Орессе...>>>>>
Сведения о кустарных промыслах [1889 г]
Заболотская волостьСкорняжный (выделка овчин)Бондарный (бочки, кадки, ведра)Столярный, плотничий (сундуки, оконные рамы)...>>>>>
Список землевладельцев Минской
губернии, 1888 г.
Фамилия землевладельца Звание
Вероисповедание Имение
Количество десятин...>>>>>
«Не забудуцца дум тваіх словы...»
Уладзіслаў
Сыракомля — псеўданім паэта, узяты ад родавага гербу Людвіка
Кандратовіча. Нарадзіўся ён 29 верасня 1823 г. і, паводле каталіцкай
традыцыі, быў названы ў час хрышчэння трыма імёнамі...>>>>>
Ямшчык (У.Сыракомля)
I п'юць і гуляюць — чаму ж у забаве Адзін ты, як вораг ў няволі? На чарку! — закурым, садзіся на лаве, Скажы нам прычыну нядолі...>>>>>
Нястомны этнограф, пісьменнік,
публіцыст
Павел Міхайлавіч Шпілеўскі нарадзіўся 12 лістапада 1823 года
ў вёсцы Шыпілавічы Любанскага раёна Мінскай вобласці. Яго бацька
працаваў прыходскім святаром у Рэчыцы, затым у 1819 годзе быў
накіраваны ў Шыпілавіцкую царкву...>>>>>
Творчыя
працы П.М. Шпілеўскага
1846 г. – “Беларускія народныя павер'і” — першы этнаграфічны
артыкул, апублікаваны над псеўданімам "П. Драўлянскі" у дадатку да "Журнала
министерства народного просвещения". Праца складаецца з 52
больш-менш падрабязных...>>>>>
Сказ пра Беларускае Палессе (Да
152-годдзя выхаду кнігі П.М. Шпілеўскага)Так
як насельніцтвам Мінскай губерніі пераважна былі крывічы,
нягледзячы на тое, што некаторую частку Мінскай губерніі
састаўляе Палессе, вядомае ў дрэўнасці пад назвай зямлі Вудзінаў
і Неўраў, буду гаварыць толькі аб крывічах...>>>>>
Колядные повечорки (Вечернее собрание во время святок…)(П.М.
Шпілеўскі)
Начиная со второго дня
рождественских святок до Крещения, а в некоторых местах и до
великого поста устраиваются в Белоруссии в домах зажиточных
хозяев, и в особенности у которых много взрослых дочерей...>>>>>
Юрьев-день(П.М. Шпілеўскі)
Юрьев-день чуть ли не во всей России пользуется
особенным значением, доказательством тому известная русская
пословица: «Вот тебе, бабушка, и Юрьев-день!» Но особенно Юрьев-день
чтят в...>>>>>
Царкоўны звон над
краем
Да нядаўняга часу на тэрыторыі Любанскага раёна
захавалася толькі адна царква — ва Урэччы. Між тым царкоўная
гісторыя Любаншчыны даволі багатая. Як і на ўсёй Беларусі, тут
перапляталіся лесы праваслаўных...>>>>>
Праваслаўныя
цэрквы любаншчыны ў XIX -
пачатку XX ст.
Мясцовасць Царква
Год узвядзення Колькасць прыхаджан (мужчыны/ жанчыны)...>>>>>
Прастудная гарачка, ліхаманка...
П. М. Шпілеўскі ў нарысах «Падарожжа па Палессі і
Беларускім краі», апісваючы побыт сялян Мінскай губерні, згадваў
хваробы, якімі найбольш часта хварэлі жыхары: прастудная гарачка,
дызентэрыя, каўтун, залатуха, ліхаманка...>>>>>
Сялянская пісьменнасць
У такіх умовах у 1839 г. у Любані была адкрыта
прыходская школа. Яна існавала за кошт сродкаў жыхароў мястэчка,
якія хацелі даць элементарную адукацыю сваім дзецям. Праграма
навучання вызначалася, як правіла, узроўнем ведаў самога
настаўніка...>>>>>
Ведомость о состоянии народного
образования к 1 января 1867 г. (ПО ПРИСОЕДИНЕНИИ ГОСУДАРСТВЕННЫХ
КРЕСТЬЯН)
Сравнительная ведомость, потребности в народном образовании за 1881 год
Сведения об училищах Мозырского и Бобруйского
уезда [1910 г.]
Наверх |