|
Малагарадзячыцкая
дзяржаўная агульнаадукацыйная сярэдняя школа
У 1863 годзе ў сяле Малыя Гарадзячыцы
было адкрыта народнае вучылішча, у якім навучалася 30 чалавек
(28 хлопчыкаў і 2 дзяўчынкі). Вучылішча было трохкласнае. Дзеці
навучаліся з трох вёсак: Калінаўка, Малыя Гарадзячыцы, Вялікія
Гарадзячыцы. Дзяўчынкі тады не вучыліся. “Кудзеля” аднімала ў іх
асноўнае – вучобу. Ды і хлопчыкаў тады вучылася нямнога. З 1866
па 1871 год вучылішча закрыта, узноўлена ў 1873 годзе.
Настаўнікамі былі свяшчэннікі Сафрон Уручэвіч і Пётр Базылевіч.
Змены, што адбыліся ў грамадскім жыцці ў пачатку XX
стагоддзя, выклікалі змены ў адукацыі: аднаўлялася і пашыралася
сетка навучальных устаноў, але ж у вёсцы вялікіх змен не
адбылося.
У вёсцы Малыя Гарадзячыцы працавала царкоўна-прыходская
школа, якая была недалёка ад царквы, на беразе ракі Арэса. Школа
была драўляная, аднапавярховая. У школе быў адзін пакой, у якім
стаяла грубка. Вучыў дзяцей сам свяшчэннік мясцовай царквы.
Настаўнікамі ў школе былі Чэрнік Іван і Лабовіч Сцяпан.
У другіх вёсках, з якіх дзеці хадзілі ў школу, вучыліся
па хатах. Настаўнік (нехта Пракоп) збіраў некалькі дзяцей і
вучыў у хатах па чарзе: тыдзень у адной хаце, тыдзень у другой і
г.д.
Вучылася дзяцей няшмат: 80 – 90 чалавек. Заняткі
наведвалі больш у зімовы час, а ў вясенне-летні перыяд
дапамагалі ў гаспадарцы бацькам. Увосень і ўвесну ў школу
хадзілі босыя, а ўзімку – у лапцях і саматканай вопратцы. Хто
быў больш багаты, то іх дзеці насілі вопратку з фабрычнай
тканіны.
Дысцыпліна ў школе была жорсткая, дзяцей білі, ставілі
ў кут на калені на гарох і грэчку. У класе парты былі самаробныя.
Пісалі на дошцы грыфелем, у сшытках – чарніламі. Падручнікі былі
не ва ўсіх вучняў, толькі ў тых, хто мог купіць. Буквар, руская
чытанка, матэматыка.
Вучылі ў школе Закон Божы, славянскую і рускую мовы,
матэматыку, рускую чытанку. Заняткі заўсёды пачыналіся і
закончваліся з чытання Божага Закону. У трэцім аддзяленні
здавалі экзамен.
Пасля рэвалюцыі, калі быў выдадзены закон аб аддзяленні
царквы ад дзяржавы, а школы ад царквы, школа стала называцца
пачатковай (4 класы). Быў назначаны настаўнік Куц. Школа стала
размяшчацца ў папоўскім доме. Настаўнікам працаваў Лабовіч С.І.
У 20-ых гадах школа згарэла. Пад школу дзяржава аддала
былы памешчыцкі дом. У гэты час настаўнікам працаваў Сініцкі
Аляксандр Фролавіч – мясцовы жыхар, ён маў сярэднюю адукацыю.
Школьныя пабудовы былі насупраць сучаснай школы, дзе
зараз знаходзяцца жылыя дамы. Было два школьныя будынкі: адзін
стары – з панскага будынка, а другі – зроблены з рэшткаў
разбуранай царквы. Школа была сямігадовая, вучыліся ў ёй дзеці
навакольных вёсак: Калінаўкі, Вялікіх Гарадзячыц, Прыклінца,
Дварца.
Настаўнікамі ў школе перад вайноў былі: Жур, Крышэўскі,
Крупянькоў, Абчынец, Дземідаў, Лазаковіч, Мікольскі. Настаўнікі
былі маладыя, несямейныя, жылі на кватэрах. Дырэктарам школы быў
Альшэўскі, жыў у адным з пакояў школьнага памяшкання. Акрамя
дзённай школы працавала і вячэрняя.
У 1939 годзе Малагарадзяцічская сямігадоваям школа
становіцца сярэдняй школай.
У час Вялікай Айчыннай вайны вёску Малыя Гарадзячыцы
ахапіў лёс іншых беларускіх вёсак. Вёска была спалена да тла.
Сгарэла і школа.
У 1941 – 1942 гадах планаваўся першы выпуск 10-га класа
Малагарадзяцічскай сярэдняй школы. Але гэтую падзею вайна
адклала на 14 гадоў.
Калі была вызвалена тэрыторыя вёскі ад немцаў, жыхары вярнуліся
ў вёску, жылі ў пакінутых немцамі зямлянках. У адной зямлянцы
была і школа. Яна знаходзілася на месцы сенняшняга магазіна. У
школу хадзілі не ўсе дзеці, многія засталіся без бацькоў і таму
не мелі магчымасці вучыцца. Падручнікаў не было, пісалі на
паперы сабранай па лесе. Чарніла таксама не было, яго рабілі з
разведзенай сажы.
Затым пабудавалі дамы і вучыліся па хатах у Вішнеўскай
Матрэны і Шэўчык Тэклі.
У 1946 – 1947 гг. Быў перавезены і прыстасаваны для
школы будынак з вёскі Барыкоў. У гэтым будынку размяшчалася і
кантора калгаса, і сельскі савет, а два пакоі займала школа.
Загадчыкам Малагарадзяцічскай пачатковай школы ў 40-х гадах быў
Вішнеўскі Іван Мікалаевіч, які меў сярэднюю адукацыю,
настаўніцай была Сысоева Валянціна Андрэеўна (пражывала ў в.
Калінаўка).
У 1950 – 1951 вучэбным годзе адбыўся першы пасляваенны выпуск
Малагарадзяцічскай сямігадовай школы – 10 чалавек. Дырэктарам
сямігадовай школы быў Радзевіч Аркадзь Мікалаевіч.
Настаўнікі:
Яновіч Галіна Феліксаўна
Мафіеня Фёдар Дзям’янавіч
Мафіеня Марыя Ільінічна
Шырына Ксеня Іванаўна
Статкевіч Марыя Сцяпанаўна
Дрынеўскі Аляксандр Аляксандравіч
Пашалык Анатоль Віктаравіч
У 1953 годзе з вёскі Калінаўка перавозіцца будынак і
прыстасоўваецца каля школы на тым жа месцы, дзе школа была да
вайны. Потым да яе прыстасоўваецца яшчэ частка памяшкання і да
1955 – 1956 гг. памяшканне школы становіцца такім, якім яно было
да 1980 года.
У пачатку 50-х гадоў дырэктарам школы працаваў Русецкі
Іван Рыгоравіч, а з 1954 па 1956 год Кузняцоў Нікіфар Сямёнавіч.
Першы выпуск 10-га класа адбыўся ў 1956 годзе.
З 1956 – 1971 гг. дырэктарам школы працавала Сініцкая
Лізавета Мікалаеўна. Усяго ў школе працавала 13 настаўнікаў. З
іх вышэйшую адукацыю малі 8 чалавек, сярэднюю адукацыю – 5
чалавек.
У 60-х гадах у школе вучылася каля 300 вучняў, а ў
завочнай школе больш 40 чалавек. У школе працавала 24 настаўнікі.
З іх вышэйшую адукацыю мелі 12 чалавек, незакончанае вышэйшае –
2 настаўнікі, 11 настаўнікаў мелі сярэднюю спецыяльную адукацыю.
З 1971 па 1974 год дырэктарам школы працаваў Галабоб
С.С., а з 1974 па 1984 – Бялькевіч М.М.
За перыяд існавання сярэдняй школы (1956 – 1979гг.),
якая знаходзілася ў старым памяшканні было выпушчана 616
выпускнікоў, якія атрымалі сярэднюю адукацыю. Спецыяльнасць
трактарыста атрымалі 79 выпускнікоў.
З ліку выпускнікоў сярэдняй школы вышэйшую адукацыю
атрымалі больш за 50 чалавек, сярэднюю спецыяльную – больш 200
чалавек.
У 1980 годзе была пабудавана новая школа.
З 1980-1984 г.г. дырэктарам працаваў Бялькевіч Міхаіл
Мікалаевіч. Намеснікам дырэктара школы - Сініцкая Лізавета
Мікалаеўна.
Да зместу |
|