|
|
Зямны Голуб з нябеснымі крыламі
Васіль Голуб—асоба вядомая не толькі на роднай
Любаншчыне, але і далёка за межамі раёна. Гэта чалавек аўтарытэтны,
да яго меркавання многія прыслухоўваюцца і прыязджаюць па парады ці
проста ў госці. Васіль Уладзіміравіч усім рады, бо заўсёды можа
штосьці карыснае параіць і расказаць аб неардынарных навінах, якія
ён у прамым сэнсе "стварае" ўласнымі рукамі. Напрыклад, зараз
майструе... самалёт — "інфармацыйную падставу" для візіту на сядзібу
Голуба мне доўга шукаць не давялося.
Першы фермер
Сёння Пласток адносна невялікая вёска — значна
паменшала тут людзей і мясцовая сярэдняя школа цяпер стала ба¬завай.
Раней усё было па-іншаму. Яшчэ некалькі дзесяткаў гадоў назад
вясковыя вулкі звінелі ад дзіцячых галасоў. Голуб нарадзіўся ў
Пластку, таму пра гісторыю гэтых мясцінаў можа расказаць шмат
цікавага. Скончыў школу, пайшоў у войска — пачатак яго жыццёвага
шляху можна лічыць тыповым для вясковага хлопца. Трапіў у танкавую
часць, дзе адслужыў два гады. Пасля дэмабілізацыі вярнуўся ў родную
вёску, уладкаваўся ў райсельэнерга, дзе займаўся наладкай
электраабсталявання ў гаспадарках раёна. Працаваў у гэтай
арганізацыі дзесяць гадоў, удзельнічаў у розных прафесійных
спаборніцтвах (не толькі рэспубліканскага, але і саюзнага ўзроўню).
Ажаніўся, узвёў уласны дом, нарадзіліся сын і дачушка — навошта
нешта мяняць?
Але для творчага і няўрымслівага чалавека вельмі важна
паспрабаваць свае сілы ва ўласнай справе. I, нарэшце, з'явілася
такая магчымасць у Васіля Уладзіміравіча. У пачатку 1990-х гадоў
Голуб стаў адным з першых фермераў на Любаншчыне. Як толькі выйшаў
адпаведны закон, ён адразу ўзяў тры гектары зямлі. Пасля плошчу
палеткаў павялічыў да 8 га. Аднак вопыт фермерства аказаўся няўдалым.
— У раёне ёсць добрыя землі, а ёсць суцэльны пясок, —
тлумачыць Голуб. - Да таго ж мой участак быў далекавата ад сядзібы.
Вось і атрымалася, што гаспадарыць у такіх умовах нерэнтабельна.
Таму на пэўны час ад фермерства давялося адмовіцца. Пайшоў працаваць
у школу, дзе вёў гуртковую работу, пасля на працягу шасці гадоў
працаваў памочнікам дэпутата парламента.
Нягледзячы на тое, што апошнім часам сацыяльны статус у
Васіля Уладзіміравіча заўважна змяніўся, родны Пласток ён і не
падумаў пакідаць. Наадварот, лічыць, што лепшага месца проста не
знойдзеш. Голуб зноў узяў на апрацоўку значны кавалак зямлі — цяпер
ён арандуе сем гектараў. На гэтых палетках вырошчвае бульбу, якую
адразу рэалізуе на крухмальны завод. Таксама высявае збожжавыя —
авёс, пшаніцу, ячмень, трыцікалё. Збожжа закладвае на захоўванне на
зіму і прадае часткамі, па меры патрэбы ў грашах. Сельскагаспадарчая
дзейнасць прыносіць значную частку даходаў сям'і, таму падчас сезона
Васіль Уладзіміравіч ад цямна да цям¬на завіхаецца ў полі. "Сёлета
ўраджай неблагі вырас, таму галадаць дакладна не будзем", —
усміхаецца гаспадар.
На падворку ў ідэальным стане ўся неабходная тэхніка —
збожжа- і бульбаўборачны камбайны, трактар, грузавая машына,
прыстасаванне для сартавання бульбы, прычапныя і навясныя агрэгаты.
Усе механізмы Голуб перабраў уласнымі рукамі —даводзіў да ладу,
удасканальваў. Цяпер гаспадар не толькі працуе на ўласных палетках,
але і дапамагае родным, суседзям. Можна лічыць, што ў Пластку працуе
сапраўднае "міні-прадпрыемства" па аказанню паслуг насельніцтву.
Васіль Уладзіміравіч заўсёды ахвотна прыходзіць на дапамогу: калі я
завітаў да яго, Голуб збіраўся абмалочваць прысядзібныя ўчасткі
вяскоўцаў.
Фантан з фотаэлементам
Сядзібу з высачэзнай мачтай заўважаеш адразу, як толькі
паварочваеш у патрэбным напрамку. Сярод мясцовых дасюль ходзяць
розныя байкі пра дзівака-суседа. Яшчэ мабыць дваццаць гадоў назад ён
устанавіў браму з радыёкіраваннем: націскаеш на кнопку — гасцінна
адчыняецца. Вось дык "ноу-хау" было для Пластка, усе прыходзілі
паглядзець.
—Тэхнікай захапляўся з дзяцінства, — узгадвае Голуб. -
Яшчэ ў пачатковай школе з'явіўся ў мяне свой матацыкл — "Мінск".
Пасля былі і "Ява" і "Запарожац". Заўсёды імкнуўся нешта зрабіць
уласнымі рукамі — я гэтым жыву.
Самы першы камп'ютар Васіль Уладзіміравіч таксама
змайстраваў сам — паяў мікрасхемы і сабраў-такі "цуд тэхнікі".
Відэамаг¬нітафон набыў, калі толькі ў крамы запісваліся ў чаргу, каб
атрымаць айчыніную "Электроніку ВМ-12" (магчыма, памятаеце такі
грувасткі апарат, у які касета запраўлялася зверху). А высокая вышка
на падворку — спадчына гадоў "асваення высокіх тэхналогій". Гэта
прыстасаванне некалькі дзесяткаў гадоў таму Голуб зрабіў, каб
карыстацца радыётэлефонам. I атрымаў магчымасць размаўляць на
адлегласці 30 кіламетраў. Гэта цяпер такія "вопыты" здаюцца крыху
дзіўнымі, а ў тыя часы названыя навінкі былі запаветнай марай для
многіх.
Гаспадар з Пластка ніколькі не адстае ад прагрэсу:
пастаянна абнаўляе камп'ютар (мае нават спецыяльную электронную
дыягностыку для аўтамабіляў), карыстаецца самай сучаснай тэхнікай.
На падворку мноства цікавых прыстасаванняў: відэакамера над брамкай,
фантан на фотаэлементах (уключаецца толькі тады, калі нехта
з'яўляецца побач, а так—"засыхае", эканоміць электрычнасць). Побач
сажалка, агароджа шчодра аплеценая вінаградам, розныя дэкаратыўныя
элементы — нават і не скажаш адразу, што вясковая сядзіба. Хіба
толькі па цішыні ды, напэўна, па нейкай асаблівай сакавітасці
паветра, высокіх пухнатых аблоках і тлустых гусях, якія павольна
шпацыруюць за плотам, аб гэтым здагадваешся.
- Каб добра жыць у вёсцы, трэба добра працаваць, —
лічыць Голуб. - Акрамя вырошчвання бульбы і збожжавых, прафесійна
займаюся яшчэ фота- і відэаздымкамі. Ёсць усё неабходнае лічбавае
абсталяванне. Зрабіў устаноўку для таго, каб рабіць свідравіны. У
раёне праблема: магчыма, з-за правядзення меліярацыі знікае з
калодзежаў вада. Таму вельмі актуальная справа для людзей — калонкі.
Сёлета ўжо нямала зрабіў свідравін. Здабываю ваду на глыбіні да
дваццаці метраў, далей рухацца нельга — лічыцца, што гэта прыродныя
рэсурсы і на такую дзейнасць неабходна мноства розных даведак. Як
бачыце, спрабую сябе ў розных галінах і, здаецца, атрымліваецца
някепска.
Сам сабе авіяканструктар
Але ж галоўная мара Васіля Голуба — неба. Многія з
усмешкай кажуць: да гэтага, маўляў, нават прозвішча абавязвае. А ён
ніколькі не крыўдзіцца і раз за разам узлятае ў блакітныя прасторы.
Узгадвае, што ўпершыню пачуў пра лёгкую авіяцыю яшчэ ў войску, дзе
па іроніі лёсу служыў у танкавых войсках. Першыя чарцяжы
дэльтапланаў з'явіліся ў часопісе "Мадэліст-канструктар". Голуб шмат
разоў перагортваў старонкі з мудрагелістымі схемамі і нарэшце
рашыўся зрабіць такую машыну. У 1980-х гадах пачаў майстраваць свой
першы дэльтаплан, хоць рэальна яго ніколі не бачыў.
- Рабіў, крыху адрываўся ад зямлі, падаў і зноў
падкручваў, —узгадвае Васіль Уладзіміравіч. - Амаль адмовіўся ад
гэтай справы, пасля паехаў да сябра ў Брэст і там убачыў дэльтапланы.
У аэраклубе "Бусел" хлопцы ўзнімаліся ў неба на такой тэхніцы. Адзін
з іх навучыў мяне лятаць на дэльтаплане.
3 тага часу Голуб пачаў рабіць "крылатую тэхніку".
Атрымлівалася больш паспяхова — змайстраваў тры мотадэльтапланы. На
апошнім устаноўлены рухавік ад аўтамабіля "Судзукі". Лепш прымяняць
авіяцыйны, аднак ён каштуе дарагавата. Увогуле гэта захапленне не з
танных. Адно крыло для дэльтаплана каштуе каля трох тысяч долараў.
Яго размах — адзінаццаць метраў. Менавіта такія крылы цяпер"апранае"
Голуб, калі ўзлятае ў неба. Узнімаецца на вышыню да кіламетра',
аднойчы з 1,2 км парашутыстаў скідваў. Увогуле мотадэльтаплан можа і
да 4 кіламетраў дасягнуць. Узлётная паласа непадалёк — трэба мець
добрыя навыкі, каб на такіх кароткіх адлегласцях узлятаць і садзіцца.
Голуб "пад крылом" ужо пятнаццаць гадоў. I падаць прыходзілася:
адзін такі момант (калі ўпаў у возера) нават удалося на відэакамеру
зняць. Пасля гэты сюжэт паказвалі ў перадачы "Сам сабе рэжысёр".
Узлятае Васіль Уладзіміравіч, калі ёсць вольны час,
добрае надвор'е і... госці. Да яго прыязджалі многія, сярод якіх і
знакамітасці — вядомыя спартсменкі Юлія Несцярэнка і Аляксандра
Герасіменя. Для адпачынку, лічыць гаспадар, палёты — самая цікавая
забава. Толькі падчас жніва няма калі дэльтаплан з ангара выцягваць.
Не стае часу і ў майстэрню зазіраць, дзе Голуб пачаў збіраць самы
сапраўдны двухмесны аднаматорны самалёт. Спачатку з'ездзіў у Кіеў на
авіярамонтны завод: набыў запчасткі, параіўся, як лепш рабіць.
Рухавік ад аўтамабіля "Субару" (да таго, як займацца аўтамабільнымі,
фірма выпускала рухавікі для лёгкай авіяцыі) чакае свайго часу.
Узімку ў майстэрні Голуб усур'ёз возьмецца за зборку самалёта.
Мяркуе, што праз два гады гэту работу завершыць і ўзляціць у неба.
- Без вялікай мэты сумна жыць на свеце, — кажа Васіль
Уладзіміравіч. - Варта да нечага імкнуцца, тады з'яўляецца сэнс. Мне
ж яшчэ 46 гадоў і многага можна дасягнуць.
М. ЛІТВІНАЎ.
Голас Любаншчыны 25 кастрычніка 2008 г
да зместу |
|
