|
|
У незалежнай краіне
Я ганаруся...
(Іван
Муравейка)
На безымяннай вышыні на Смаленшчыне ў жніўні 1941 года,
у Слаўгарадскім шпіталі ў Алтайскім краі, пад Сталінградам і ў
Берліне — ніколі не забываў я Любаншчыну. Яе ціхія раніцы,
размерана-працоўныя дні, зорныя летнія вечары, яе лясы і палі.
Прыгажуня Арэса, маляўнічае возера Вячэра...
Поле заснула, спіць луг ля ракі,
Дрэмлюць у цемры садоў вецяркі.
Толькі не спіцца Арэсе адной,
Дзеліцца думкамі рэчка са мной...
Толькі не спіцца Арэсе ды мне —
У сэрца мае яна хвалі імкне.
Кожны, хто пабываў на возеры Вячэра,
пакінуў тут часцінку свайго сэрца. Пра Вячэру таксама складзены
не адзін верш.
Над ім раскрыўся нябёсаў блакіт,
I пошум зялёных спрадвечных ракіт.
Над ім салаўі свае песні пяюць
I прашчураў нашых тут душы жывуць...
I ўсё ж Любаншчына больш славіцца не
шчодрасцю і багаццем прыроды, а сваімі мужчынамі, працавітымі,
добразычлівымі людзьмі. Яна дала краіне 18 Герояў Сацыялістычнай
Працы — ні ў адным раёне рэспублікі няма столькі. Ордэнамі і
медалямі за добрасумленную працу ўзнагароджана больш дзвюх тысяч
чалавек, многія ўдастоены звання заслужаных работнікаў у розных
галінах народнай гаспадаркі. Мы ганарымся Героямі Савецкага
Саюза Паўлам Алейнікавым, Захарам Лышчэнем, Дзіанісіем Наруцкім,
поўным кавалерам ордэна Славы Карлам Куркевічам і Міхаілам
Рагоўскім.
Помню Берлін у маі 1945 г. Над рэйхстагам — чырвоны
сцяг Перамогі, і на вачах кожнага воіна — слёзы радасці. У
загадзе Вярхоўнага Галоўнакамандуючага пералічваліся войскі і
падраздзяленні, якія вызначыліся ў баях за авалоданне германскай
сталіцай. Сярод іх і 248-я стралковая дывізія, якой камандаваў
любанец, ураджэнец вёскі Арлёва М.З. Галай.
Важкі уклад у скарбніцу сучаснай беларускай літаратуры
ўносяць пісьменнікі Уладзімір Паўлаў з Замошша і Ніна Маеўская з
Любані. Актыўна працуюць на літаратурнай ніве Лідзія Савік,
Анатоль Андруховіч, Мікола Мікуліч. У нашым раёне працавалі
вядомыя беларускія пісьменнікі Мікола Лобан, Алесь Жаўрук,
Сяргей Грахоўскі, Алена Васілевіч, Георгій Шчарбатаў, Мікола
Сямашка, Васіль Сахарчук, Леанід Шырын. Мікола Лобан сем гадоў
выкладаў беларускую мову і літаратуру ў Тальскай школе, у якой
вучыўся і я. Гэта ён разбудзіў у мяне любоў да роднага слова. У
адным класе са мной вучылася шмат хлопцаў, якія пакінулі значны
след у сваей дзейнасці. Мікола Язылец стаў журналістам, быў
галоўным рэдактарам газеты «Вячэрні Мінск». Васіль Кашко пасля
вайны скончыў сельгасакадэмію, акрамя баявых узнагарод мае ордэн
Леніна і ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга за пленную працу на
пасадзе галоўнага заатэхніка калгаса «Беларусь». Іван Слінько
стаў лётчыкам, у званні палкоўніка быў намеснікам камандуючага
авіяцыяй Уральскай ваеннай акругі.
Нашымі землякамі з'яўляюцца добра вядомыя ў Беларусі і
Расіі дактары медыцынскіх навук А.Р.Бржазоўскі і А. Ф.
Ермалінскі, доктар тэхнічных навук А. П. Дастанка, доктар
тэхнічных навук Р.П.Чырыч, доктар біялагічных навук I.М.Сяржанін,
доктар сельскагаспадарчых навук Л. В. Кукраш.
Цікавае жыццё пражыў настаўнік з Заельнага Янка Хатэнка.
Ён пачаў пісаць вершы на пачатку трыццатых гадоў. Быў знаёмы з
Янкам Купалам, друкаваўся ў рэспубліканскіх газетах і часопісах.
У час нямецкай акупацыі партызаніў, некалькі яго вершаў зме-чаны
ў калектыўным зборніку «Лясныя песні».
Такі ж лёс і ў настаўніка Урэцкай школы Міколы Жука. Ён
таксама ўзяўся за пяро ў пачатку трыццатых, быў у партызанах і
на фронце. Пісаў вершы да апошняга дня жыцця, а пражыў ён 81
год, так і не дачакаўшыся сваёй кнігі паэзіі.
Родная Любаншчына! Ты — маё шчасце, мая любоў, мая
песня... Я ганаруся табой!
Край мой любімы, азёраў разлівы,
Ля Арэсы — бары і палі...
Я, напэўна, не быў бы шчаслівы,
Каб цябе не было на зямлі.
да зместу |
|
